Πώς ωφελεί η μουσική τον ανθρώπινο εγκέφαλο

Μερικές φορές παρακολουθώντας έναν μουσικό live αισθανόμαστε ότι έχει υπερδυνάμεις. Τώρα, νέα έρευνα έρχεται να δείξει πως, ακόμα και μια σύντομη μουσική εκπαίδευση, μπορεί να ωφελήσει επίσης και τους ακροατές.

Ερευνητές από το Τμήμα Ψυχολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ στη Μεγάλη Βρετανία, πραγματοποίησαν δύο διαφορετικές μελέτες για να διερευνήσουν τον τρόπο με τον οποίο η μουσική εκπαίδευση επηρεάζει τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο.

Σύμφωνα με τα ευρήματά τους, που παρουσιάστηκαν στο Ετήσιο Συνέδριο Ψυχολογίας της Μεγάλης Βρετανίας, στο Μπέρμιγχαμ, η μουσική αυξάνει τη ροή του αίματος στο αριστερό ημισφαίριο, την περιοχή που είναι επιφορτισμένη με μοιράζεται με τη γλώσσα κοινά μονοπάτια στον εγκέφαλο.

Στις αρχές του 2014, μια άλλη μελέτη που ανέλυσε τα εγκεφαλογραφήματα μουσικών της τζαζ, έδειξε ομοιότητες μεταξύ της γλώσσας και της μουσικής. Οι ερευνητές εκείνης της μελέτης, ανέφεραν πως ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί πιθανόν τις συντακτικές του περιφέρειες για να επεξεργαστεί όλες τις επικοινωνίες, είτε πρόκειται για την ομιλία, είτε πρόκειται για τη μουσική.

Στην πρώτη από τις δύο τωρινές μελέτες, οι ερευνητές αναζήτησαν τα πρότυπα της εγκεφαλικής δραστηριότητας σε 14 μουσικούς και σε 9 μη μουσικούς, ενώ ασχολούνταν με εργασίες σχετικές τόσο με τη μουσική, όσο και με την ομιλία.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα πρότυπα του εγκεφάλου των μουσικών ήταν παρόμοια και στις δύο εργασίες, ενώ για τους μη μουσικούς κάτι τέτοιο δεν ίσχυε.

Στη δεύτερη μελέτη μέτρησαν τα πρότυπα της εγκεφαλικής δραστηριότητας σε μια διαφορετική ομάδα μη-μουσικών που έλαβαν μέρος σε εργασίες παραγωγής λέξεων και μουσικής αντίληψης. Αφού έλαβαν τις αρχικές μετρήσεις, οι ερευνητές έκαναν νέες μετρήσεις στους συμμετέχοντες, αφού προηγουμένως αυτοί είχαν λάβει 30 λεπτά μουσικής εκπαίδευσης.

Η μουσική εκπαίδευση, σύμφωνα με τους ερευνητές, αφορούσε την εκμάθηση τριών πολυρυθμών (ο πολυρυθμός αποτελείται από δύο ή περισσότερους διαφορετικούς ρυθμούς που παίζονται ταυτόχρονα) με τα δάχτυλά τους.

Στις μετρήσεις πριν από την εκμάθηση δεν υπήρχαν σημαντικά μοτίβα συσχετισμού της εγκεφαλικής δραστηριότητας των συμμετεχόντων. Μετά την μουσική εκπαίδευση, ωστόσο, οι ερευνητές βρήκαν «σημαντικές ομοιότητες».

«Είναι σημαντικό ότι υπήρξαν ομοιότητες στη ροή αίματος μόλις μισή ώρα μετά από μια απλή μουσική εκπαίδευση. Αυτό υποδηλώνει πως ο συσχετισμός των μοτίβων του εγκεφάλου ήταν το αποτέλεσμα της χρησιμοποίησης των περιοχών που θεωρείται ότι εμπλέκονται στην επεξεργασία της γλώσσας. Ως εκ τούτου, μπορούμε να υποθέσουμε πως η μουσική κατάρτιση προκαλεί ταχεία μεταβολή των γνωστικών μηχανισμών που χρησιμοποιούνται για την μουσική αντίληψη και των κοινών μηχανισμών που χρησιμοποιούνται συνήθως για τη γλώσσα», λένε οι ερευνητές.

Η μουσική μπορεί να θεραπεύσει αυτό που μάς στενοχωρεί

Η μουσική, όμως, μπορεί να κάνει πολύ περισσότερα, σύμφωνα με τον Michael Huckabee, καθηγητή και διευθυντή του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου της Νεμπράσκα, που αναφέρει χαρακτηριστικά:

«Η μουσική κάνει κάτι που βρίσκεται πέρα από την κατανόησή μας. Μπορούμε να το ονομάσουμε απελευθέρωση ενδορφινών ή απόσπαση της προσοχής, αλλά είναι κάτι πολύ βαθύτερο απ’ αυτά. Με κάποιον τρόπο η μουσική μάς κάνει καλό. Και το καλό που κάνει, αποδείχτηκε μόλις, ότι μπορεί να γίνει ακόμα καλύτερο», αναφέρει.

Ο καθηγητής κάνει αναφορά σε έρευνες που έγιναν στην Ταϊβάν, από ερευνητές που αξιολόγησαν 360 δημοσιευμένες μελέτες σχετικά με τη μουσικοθεραπεία και κατέληξαν στο συμπέρασμα πως ασθενείς με καρκίνο, όταν ακούνε μουσική εμφανίζουν σημαντικά λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης, πόνου, κόπωσης και άγχους.

Ο καθηγητής Huckabee ανέφερε, επίσης, την περίπτωση ενός ασθενή με άνοια, του Henry,  που έζησε σε οίκο ευγηρίας για 10 χρόνια και βιώνει κρίσεις και κατάθλιψη. Παρόλο που αναγνωρίζει πολύ σπάνια την κόρη του, απάντησε σε ερωτήσεις που τού τέθηκαν λίγη ώρα αφότου άκουσε την μουσική που αγαπούσε στα νιάτα του και «επανήλθε» στη ζωή, τα μάτια του άνοιξαν και άρχισε να λέει πόσα πολλά πράγματα σημαίνει η μουσική γι’ αυτόν.

Το παρακάτω βίντεο δείχνει τη θαυματουργή μεταμόρφωση του Henry, μόλις επηρεάστηκε από την αγαπημένη του μουσική: