Ανακαλύφθηκε ο ρόλος του ύπνου στην ενίσχυση της μνήμης
Μια ομάδα ερευνητών από τις ΗΠΑ και την Κίνα, χρησιμοποιώντας προηγμένα μικροσκόπια ανακάλυψε τον μηχανισμό μέσω του οποίου ο ύπνος βελτιώνει λειτουργίες του εγκεφάλου, όπως η μάθηση και η μνήμη.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν σε πειράματα που έκαναν σε ποντίκια πώς ακριβώς δημιουργούνται οι νέες συνάψεις, δηλαδή οι επικοινωνιακές γέφυρες μεταξύ των νευρώνων των εγκεφαλικών κυττάρων και βρήκαν πως ήταν περισσότερες στα ποντίκια που κοιμόντουσαν περισσότερο.
Στα ευρήματά τους, που δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Science, ανέφεραν ακόμα πως ούτε η έντονη προπόνηση δεν μπορούσε να αναπληρώσει τον χαμένο ύπνο.
Είναι γνωστό ότι ο ύπνος παίζει σημαντικό ρόλο στη μνήμη και τη μάθηση. Αλλά το τι πραγματικά συμβαίνει στο εσωτερικό του εγκεφάλου, παραμένει ακόμα θέμα μιας μεγάλης συζήτησης.
Ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και του Πανεπιστημίου Shenzhen του Πεκίνου εκπαίδευσαν ποντίκια σε μια νέα δεξιότητα, να περπατάνε πάνω σε μία περιστρεφόμενη ράβδο.
Στη συνέχεια παρακολούθησαν το εσωτερικό του εγκεφάλου τους με ένα μικροσκόπιο για να δουν τι συμβαίνει όταν τα ζώα κοιμούνται ή όταν στερούνται τον ύπνο.
Η μελέτη τους έδειξε ότι τα ποντίκια που κοιμούνται σχηματίζουν σημαντικά περισσότερες συνάψεις, δηλαδή έχουν περισσότερες συνδέσεις μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων και μαθαίνουν περισσότερα.
Διαταράσσοντας συγκεκριμένες φάσεις του ύπνου, η ερευνητική ομάδα έδειξε πως ο βαθύς ύπνος ήταν αναγκαίος για το σχηματισμό μνήμης.
Κατά το στάδιο αυτό, ο εγκέφαλος «επανέλαβε» δραστηριότητες που είχαν γίνει νωρίτερα μέσα στην ημέρα.
«Το γεγονός ότι ο ύπνος προωθεί νέες συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων είναι κάτι καινούργιο. Είναι μια ανακάλυψη που δεν γνωρίζαμε πριν. Σκεφτήκαμε ότι ίσως ο ύπνος βοηθά σ’ αυτό και δείξαμε ότι όντως έχει ρόλο στη δημιουργία νέων συνδέσεων στον εγκέφαλο και πως ο εγκέφαλος κατά τη διάρκεια του ύπνου δεν είναι ήσυχος, αλλά βρίσκεται σε λειτουργία και επαναλαμβάνει όσα συνέβησαν στη διάρκεια της ημέρας, γεγονός που φαίνεται ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την πραγματοποίηση αυτών των συνδέσεων», λέει ο καθηγητής Wen-Biao Gan, από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.
Tα ποντίκια που γυμνάζονταν μία ώρα και στη συνέχεια κοιμόντουσαν τα πήγαν πολύ καλύτερα από τα ποντίκια που γυμνάζονταν εντατικά αλλά στη συνέχεια στερούνταν τον ύπνο.
«Αυτή είναι μια συνέπεια που θα πρέπει να λάβουν υπόψιν τους και τα παιδιά που σπουδάζουν. Εάν θέλετε να θυμηθείτε κάποια σημαντικά πράγματα καλύτερα, θα πρέπει να έχετε αυτές τις νέες συνδέσεις στους νευρώνες του εγκεφάλου. Και για να τις έχετε θα πρέπει να φροντίσετε να έχετε επαρκή ύπνο», λέει ο καθηγητής Gan.
Η σημασία του ύπνου στη ζωή μας
Ενας ακόμα λόγος για την σημαντικότητα του ύπνου αποκαλύφθηκε μόλις πέρυσι, όταν πειράματα έδειξαν πως ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί τον ύπνο για να ξεπλύνει τις τοξίνες των αποβλήτων που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια των σκέψεων μετά από μια δύσκολη μέρα.
Ομως, υπάρχουν ανησυχίες πως οι άνθρωποι δεν κοιμούνται πια αρκετά. Από τη μία ο φόρτος εργασίας και ευθυνών από την άλλη η «αλαζονεία» σύμφωνα με τον καθηγητή Russell Foster μιας κοινωνίας που πιστεύει ότι είναι αρκετά δυνατή για να τα βγάλει πέρα στις υποχρεώσεις της ημέρας, «κόβοντας» ώρες ύπνου, έχουν κάνει τον πληθυσμό να αγνοεί τη σημασία του ύπνου, με αποτέλεσμα να προκύπτουν ολοένα και περισσότερα προβλήματα υγείας.
Αυτά περιλαμβάνουν:
* καρκίνο
* καρδιακά νοσήματα
* διαβήτη τύπου-2
* λοιμώξεις
* παχυσαρκία
«Η ανταμοιβή μας για τον περισσότερο ύπνο που μπορούμε να προσφέρουμε στον εαυτό μας, είναι ότι όλοι θα γίνουμε καλύτερα ανθρώπινα όντα από όλες τις απόψεις», επισημαίνει ο καθηγητής Foster.